Duitse terugtocht richting 'Heimat' - september 1944

In de eerste dagen van september trokken de Duitsers zich massaal terug. De gedemoraliseerde resten van het verslagen Duitse leger wilden maar één ding en dat was zo snel mogelijk terug naar huis. Ze namen alles mee wat zij konden gebruiken en sjokten met hun ‘oorlogsbuit’ door Roermond, richting grens.

Dit bleef onafgebroken doorgaan. Alle vervoermiddelen werden gevorderd of in beslag genomen. De straten van de stad stonden vol met auto’s en tanks. De bevrijding zou spoedig volgen, dacht men.

Zuster Agnes Remmers van de congregatie van de Dominicanessen van huize Betlehem in de Steegstraat zag het gebeuren: ‘3 september: Het lijkt of de Duitsers terugtrekken. Het vervoer wordt steeds drukker en gaat ook ’s nachts door: vrachtauto’s met allerlei bagage, veel dichte, gecamoufleerde wagens, personenauto’s en ook de Rode Kruis wagens met veel gewonden. Wij zien hoe de Duitsers het Rode Kruis misbruiken, door de ziekenauto’s te gebruiken voor hun ‘dames’ en bagage met onder andere een grote kooi met kippen erin.
4 september: Sommige straten en pleinen staan vol auto’s. Duitse officieren te paard door de Venlosepoort. Karren, fietsen, allerlei vervoermiddelen worden door de Duitsers ingepikt.
5 september: De Duitsers worden steeds zenuwachtiger. Ze jagen de mensen naar binnen die lopen te ‘spazieren’, dat irriteert hun blijkbaar.
6 september: Tegen de avond wordt het vervoer enorm. Nu van de Maastrichterweg richting Venlo. Zware tanks razen over de singels, zodat horen en zien je vergaat. Het gaat maar door: auto’s, vrachtwagens, kleine wagens met paarden ervoor, zwaar geschut en tanks. Wat een prachtig gezicht die terugtocht.’

J. Groenendaal stond op 4 september op het Wilhelminaplein te kijken: ‘Wat je al niet ziet op die auto’s: naaimachines, wasmachines en zelfs een koe. De soldaten zien er doodmoe uit, zonder helm of muts. Het geheel heeft meer de indruk van een vluchtend in plaats van een geordend terugtrekkend leger. Bij de Kapellerlaan verkochten de Duitse soldaten sigaretten en chocolade, nota bene ‘Cote d’or’ uit België. Enkele soldaten waren dronken. Bij de Venlose Poort werd wijn gedronken. Er is ook vrouwvolk bij. Zo te zien niet van het beste soort. Vanmorgen werd overal gewaarschuwd: ga niet met de fiets, die nemen ze je af.’

Generaal Model richtte een oproep tot de Duitse soldaten. Doel hiervan was om de terugtrekkende beweging te stoppen en weer een front te vormen.
‘Aan de soldaten van het westelijke leger!
Met de opmars van de vijand en de terugtrekking van ons front is een brede stroom troepen in beweging gekomen. Enkele honderdduizenden soldaten trekken achteruit. Troepen die zich volgens plan en orders moeten hergroeperen. Als uw nieuwe opperbevelhebber doe ik daarom een beroep op de eer van uw soldaten. Ik eis van jullie: Meld je onmiddellijk bij de dichtstbijzijnde commandant of verzamelplaats. Onthoud dat op dit moment alles afhangt van het winnen van tijd.’