1 september

Munitietrein in brand geschoten
De septembermaand begon voor Roermond met een aanval op enkele treinen door Amerikaanse en Britse vliegtuigen. Op de Melickerhei werd een Duitse munitietrein in brand geschoten. De piloten van de vliegtuigen hadden al snel door dat het hier om een munitietrein ging. Er werd wel 10 keer gedoken en geschoten op de trein, totdat de gehele trein in vuur en vlam stond. Bij de Buggenumerbrug werden tijdens een aanval zeven locomotieven beschoten. Twee van deze locomotieven bevonden zich op de brug. De gevechten werden nu ook voor Roermond werkelijkheid. In Roermond durfde niemand zich op straat te begeven.
Dagboek L. Wiermans: '1 september: Om kwart voor negen trokken veel vliegtuigen over. Het Duitse afweergeschut kwam in actie. De Britse jagers beantwoordden dit schieten met de boordwapens, zodat het gedurende een vol uur uiterst gevaarlijk was zich op straat te begeven. Daarom gingen wij naar de kelder. Verder bleef die dag alles rustig.'
(D005)


(F001)

Rapport luchtbeschermingsdienst
De gemeentepolitie gaf in een beknopt rapport de gebeurtenissen en acties weer:
'08.59 uur: Sein luchtalarm
09.56 uur: Sein luchtalarm geëindigd
10.03 uur: Bericht van de brandweercommandant dat de manschappen zich bevindende in de brandweergarage op hun post moeten blijven en derhalve niet weg mogen gaan.
11.15 uur: Opdracht:
1. Post naar Heidebaan met taak te voorkomen, dat publiek zich in oostelijke richting begeeft in verband met ontploffingsgevaar. Wachtmeester Stikkelman ter plaatse tot gevaar geweken is.
2. Post naar Keulsebaan. Zelfde taak. Opperwachtmeester Wevers ter plaatse.
3. Brandmeester met zware spuit naar Heidebaan ter assistentie van brandmeester Meyers. Brandmeester Lennarts onmiddellijk uitgerukt.
15.30 uur: Op last van commandant brandweer de gehele brandweer gealarmeerd.'

(F078)

De luchtbeschermingsdienst stelde een uitgebreid rapport op over de aanval en de ondernomen acties als reactie hierop.
'Op heden, 1 september 1944 kunnen wij Marie Joseph Eduard de Ras, Chef van de Staf bij de Luchtbeschermingsdienst te Roermond en Guillaume Hubert Marie Sijmons, opperluitnant bij de Gemeentepolitie te Roermond het navolgende verklaren:
Om 08.56 uur in de voormiddag is, tengevolge van een aanval met boordwapens op het station Roermond, door de Ortskommandantur luchtalarm gegeven. De aanval op spoortreinen om en bij Roermond heeft ruim een half uur geduurd, gedurende welke tijd de aanvallende vliegtuigen vanaf het stationsemplacement en de binnenplaats van het Ursulinenklooster onder vuur genomen werden. Om 09.52 uur is door de Ortskommandantur het signaal 'eind luchtalarm' gegeven. Uit de ingekomen meldingen kwam inmiddels vast te staan dat op de lijn Vlodrop-Roermond, een in de richting Roermond rijdende munitietrein in brand was geschoten terwijl op de Buggenummerbrug op de grens tussen Roermond en Haelen, vermoedelijk nog op het grondgebied van de gemeente Haelen een convooi van zeven Duitse locomotieven beschoten was. Van de munitietrein is de locomotief vernield terwijl ongeveer twintig wagons met munitie door brand met daaraan gepaard gaande ontploffingen, vernield zijn. De brandweer is met een spuit uitgerukt doch kon het eerste uur, tengevolge van de herhaalde ontploffingen, geen bluswerk verrichten. Hiervoor was overleg gepleegd met de op het terrein aanwezige officier van de Feldgendarmerie. Omstreeks 11.30 uur was het gevaar tengevolge van de ontploffende munitie zoodanig verminderd dat de brandweer langs een omweg de brandende woning van Van Eck, Maalbroekerbaan 35, kon bereiken en met blussen kon beginnen. De woningen van Smit, Heidebaan 28, en Smits, Maalbroekerbaan 36, waren zo kort bij de nog brandende trein gelegen dat ze moesten worden prijsgegeven. In de namiddag omstreeks 15.30 uur werd door de stationschef van de Nederlandse Spoorwegen, in opdracht van de Duitse stationschef, opdracht gegeven om de brandweer te doen uitrukken met zeshonderd meter slang voor het blussen van de nog brandende resten van den trein. Aan de gemeentepolitie werd opdracht gegeven om het omliggende terrein, dat vol ligt met deels niet ontplofte granaten, onder bewaking te stellen.'

(F021)

De hele dag werd er door de meeste burgers van Roermond niets uitgevoerd dan alleen maar luisteren naar de ontploffingen bij die trein. Er zaten ook drie bommen in die bij het ontploffen de grond helemaal lieten dreunen. Het ontploffen van munitie ging door tot ongeveer 10 uur ’s avonds. Toen nam het af.

Dagboek van broeder Wendel: 'Bij de aanval op de twee locomotieven op de Buggenummerbrug werd ook de brug zelf beschadigd. De brug van Buggenum was niet meer te gebruiken. Één pijler schijnt geraakt te zijn en de brug beschadigd.'
(D008)

Bevrijding nabij?
Doordat de Duitsers zich in grote getalen terugtrokken begonnen de mensen te geloven dat de bevrijding nabij was. Door de snelle opmars van de Geallieerden hadden de Duitsers geen tijd om zich te hergroeperen. Zij trokken terug op alle fronten. De opmars van de Britten stopte wanneer ze het Schelde-Maaskanaal bereiken. De aanvoer van materieel vormde een steeds groter probleem: de aanvoerlijnen waren te lang geworden. Er werd gewaarschuwd om niet de straat op te gaan.
Dagboek J. Nieskens: 'In alle vroegte rinkelt de telefoon door ons huis. Mijn vader aan de telefoon: 'Jacq, ga vandaag niet naar het Zuiden. De Duitsers trekken terug. Op het veer in Wessem hebben enkelen hun geweer in de Maas gegooid. Over de Napoleonsweg kwamen er zes, die hun uitrusting langs de weg gooiden en te voet naar huis wilden'.'
(D006)

Uitreiking nieuwe bonkaarten
Aan het begin van de maand werden er weer nieuwe distributiebonnen uitgereikt.
De krant Limburger Koerier schreef hierover: '1 september: De plaatselijke distributiediensten reiken van 4 tot en met 30 september aanstaande tegen overlegging van de tweede distributiestamkaart met daarbij behorend inlegvel de hierna genoemde bonkaarten uit. Zij, op wier eerste distributiestamkaart het woord 'hoofd' voorkomt, dienen deze eveneens te overleggen. Aan de houder van het inlegvel GC 401 worden uitgereikt de bonkaarten KC 411-412. Men kan de bonkaarten uitsluitend afhalen bij de distributiedienst, welk kringnummer vermeld staat op de tweede distributiestamkaart en het bijbehorend inlegvel. Bij het in ontvangst nemen van de kaarten dient men terstond na te gaan, of men alle bescheiden waarop men aanspraak kan maken, heeft ontvangen. Latere reclames worden niet in behandeling genomen.'
(F021)


(F001)